Emanete Fındık Bırakılmayınca

Giresun Ticaret Borsası Başkanı Hamza Bölük, Karadeniz Ekonomi Gazetesi’nden Murat Gürsoy’la söyleşisinde, üreticilerin bu yıl akıllıca bir strateji yürüterek, emanete fındık bırakmadıklarını söylüyordu.

Emanete fındık bırakılmayınca, ürün değerlenmiş oluyor haliyle.

Ki; şu sıralar ay sonu ve ayın ilk günleri olması nedeniyle fiyat 290 liraya kadar düşmüş olsa da, piyasada 325 liraları gören fındık için Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 5 Ağustos’ta açılan piyasada, Giresun kalite fındık için 200, levant kalite için ise 195 lira fiyat belirlenmişti.

Fındık öyle bir ürün ki, piyasası hiçbir vakit durağan olmamıştır.

Ürün bolsa fiyat düşer, ürün azsa fiyat artar.

Fiyat belirlemede rekolte en etkili unsur olsa da, piyasada dengeleri bozan bir başka unsur da üreticinin emanete fındık bırakması olmuştur.

Fındık üreticisi, sezona daima borçlu girmiştir.

Oğlunu, kızını evlendirecektir ki; Eylül ve Ekim ayları fındık yetiştirilen yerlerde düğün mevsimidir.

Düğün tarihleri buna göre ayarlanır.

Üreticinin borç batağında olması da emanete fındık bırakma nedenlerinden biridir.

Bu nedenle her yıl üreticilere emanete fındık bırakmamaları için çağrı yapılır ama üreticiler nedense bu çağrıyı duymazdan gelirler.

Ta ki bu yıla kadar…

Giresun Ticaret Borsası Başkanı Hamza Bölük de buna dikkati çekiyor ve fındığın piyasada Bakanlığın açıkladığı fiyatların çok üstünde seyretmesinin nedenlerinden birini, üreticilerin emanete ürün bırakmamasına bağlıyor.

Bu yıl fındık değerlendi.

Felaket olarak tanımlayabileceğimiz don ve kokarca etkisinin bir sonucu olsa da, fındık bu yıl çok değerli.

Umarım ve dilerim, ürünümüz Hamburg borsasında da hak ettiği değeri bulur.

Ki biliyorsunuz, dünyada üretilen fındığın yüzde 70 kadarı topraklarımızda yetişiyor ama fiyatını Hamburg borsası belirliyor.

Piyasa yapıcı kuruluşlarımızdan Fiskobirlik de eski gücünde değil artık.

Fındık alımını ülkemizde bir süredir hububat piyasasında uzmanlaşmış Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) üstlenmiş durumda.

Kötü diyebileceğimiz bir durumun sonucunda ürün bu yıl az ve bu nedenle değerli hale geldi.

Ürünün değerlenmesi, az olmasından elbette. Ve bu nedenle üreticinin bu sebepten oluşmuş kaybını karşılar mı bilmem ama ürünün değerli hale gelmesi iyi bir şey elbette.

Fındık, 90’lı yılların başında Yalım Erez’in Ticaret Bakanı olduğu dönemlerde Umumi Mağazalar aracılığıyla alım yapılması nedeniyle uluslararası piyasalarda değerini ikiye, hatta üçe dörde katlamıştı.

Samsunluların “Sarı Mağazalar” olarak hatırlayacakları Umumi Mağazalar, piyasadan yüklü miktarda ürün toplamış ve ürünü piyasaya hemen vermeyerek, kentalı 100 dolardan işlem gören o yılların ürününü birdenbire 450 dolarlara kadar çıkarmıştı.

Umumi Mağazalar, uluslararası piyasalara ürünü geç çıkarması nedeniyle akılcı bir davranışta bulunmuştu.

Tıpkı bu sene üreticilerin tüccarlara emanet ürün bırakmaması gibi yani.