Samsun'un Dönüşemeyen Kentsel Sorunu

Samsun’da İlkadım İlçesinin Kadıköy, Zeytinlik ve Anadolu mahalleri gibi şehrin güneyinde kalan yerleşim yerlerinde yaşayanlar uzun süredir kentsel dönüşüm bekliyorlar.

Konuyu Büyükşehir’e soracak olursanız.

‘’Çözüyoruz’’ diyorlar.

Kendilerince bir çözüm yolu da bulmuşlar aslında.

Ve fakat.

Büyükşehir’in bulduğu çözüm, ileriki yıllarda yörede yaşayanlar için bugünkünden çok da farklı olmayacak sorunları doğuracak nitelikte.

Samsun Büyükşehir Belediyesi, Mustafa Demir döneminde, Çevre Şehircilik ve iklim Değişikliği Bakanlığından Kadıköy, Zeytinlik ve Anadolu Mahallerini kapsayan bir dönüşüm planı yapılmasını talep etmiş. Bakanlığın görevlendirdiği, mimar ve şehir plancılarından oluşan bir uzman gurubu, kentsel dönüşüm için bir plan taslağı hazırlamışlar.

Hazırlanan plan, onaylanması amacıyla Aralık ayı içersinde Büyükşehir Belediye Meclisine gelmişti.

Ne olduysa, orada oldu zaten.

Samsun Büyükşehir belediyesi, 4-6 kat üzerinden yapılaşmayı öngören Bakanlık planını, 0.5 emsal artışıyla meclisin onayına sundu.

CHP Gurubu planın bozulmasına karşı çıkarak ret oyu vermişti.

Aralarında benimde bulunduğum birçok kişi, CHP’yi kentsel dönüşüme karşı çıkmakla suçladı.

Başta İl Başkanı Mehmet Özdağ olmak üzere CHP’li üyeler, ‘’Kentsel dönüşüme değil, planın değiştirilmesine karşı çıktık’’ deyince, ‘Bir bilene’ sorma gereği duyduk haliyle.

İshak Memişoğlu ve Embiya Sancak, CHP’li üyelerin itirazlarını yerinde bulduklarını söyleyince, Bakanlık uzmanlarınca hazırlanan planın detaylarını da o zaman öğrenmiş olduk.

BAKANLIK PLANINDA HER AYRINTI DÜŞÜNÜLMÜŞ
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliğince görevlendirilen uzmanlar, kentsel dönüşüm talep edilen mahallelerindeki nüfus yapısını göz önünde bulundurarak bir plan hazırlamışlar.

Ve planda, mahallelerdeki cadde ve sokak sayısının yanı sıra, cadde ve sokakların genişliğinin kadar olacağı, bu mahallerdeki okul, sağlık ocağı, ibadethaneler ile park- bahçe ve oyun alanlarının ölçülerine kadar her detayı en ince ayrıntısına göre hesaplamışlar.

Planda ayrıca, gelecekteki nüfus artışını da ön görmüş ve bu üç mahalle için modern ve rahat bir kent yaşamını öngörülmüş.

MÜTEAHHİT BULAMAMA KAYGISI
Büyükşehir’in, 0.5 emsal artışı öngörerek meclise getirdiği plan değişikliğini, 4 veya 6 katlı yapılaşmayı öngören bakanlık planını uygulatabilmek için müteahhit bulunamayacağı öngörüsüyle talep ettiği anlaşılıyor.

Zira değişiklikle gelecek kat artışına göre gerçekleşecek yapılaşma sonucunda bu üç mahalledeki nüfus yüzde 25 oranında artmış olacak.

Yani şu demek?

‘Yerinde Dönüşüm’ öngörüsüyle yapmayı planladığı kentsel dönüşümü uygulatacak müteahhit bulamama kaygısıyla emsal artışını talep etmiş ettiği anlaşılıyor ancak, mimar, mühendis ve şehir plancılarının tamamına yakını, üç mahalle için hazırlatılan planın değiştirilmesi, çözüm üretmekten daha çok, sorun üreteceğini ileri sürüyorlar.

REZERV ALANLAR SATILINCA

Büyükşehir’in plan8ı uygulatacak müteahhit bulamama endişesi, konuya yüzeysel bakıldığında haklı bir talep olarak görülüyor.

Ve fakat.

Bu durumda kentsel dönüşüm için uygulamanın tamamını yerinde dönüşümle çözmek yerine, üretilecek rezerv alanlarda yapmak gerekirdi.

Rezerv alanlar da üretilmişti aslında ancak, Büyükşehir artan borçlarını kapatabilmek için üretilmiş rezerv alanları da satmıştı.

Öyle anlaşılıyor ki Büyükşehir, borçları kapatmak için satılan rezerv alanların bedelini, plan değişikliğiyle şimdi şehre ödetiyor.

DEĞİŞİKLİĞE İTRİRAZ EDİLMEDİ
Büyükşehir’in emsal artış talebiyle plan değişikliğini meclise getirdiği günlerde görüşüne başvurduğumuz uzmanlar tarafından, dava konusu olması durumunda değişiklik talebinin, mahkemece iptal edileceğine dair görüş belirtmişlerdi

Ve fakat.

Plan değişikliğinin, sorun çözmekten daha ziyade, şehir için gelecekte büyük sorunlar doğuracağı görüşü dillendirilirken, başta Mimarlar Odası olmak hiçbir sivil toplum örgütünce, değişiklik talebini mahkemeye taşınmamış olmasını da şaşırdığımı söylemek isterim.