Tütünde Son Durum

Türkiye’nin tek tarım yazarı olan Dünya gazetesi yazarı Ali Ekber Yıldırım, tütün tarımında gelinen son durumu yazmış.

Türkiye’de tarım politikalarının yanlışlığını yazıp duruyoruz.

Haklı çıktığımız için zil takıp oynayacak değiliz ama yazıp çizilenlere ve bu konuda yapılan bütün uyarılara rağmen, yanlıştan dönülmüyor maalesef.

Tütün Eksperleri Derneği’nin ‘2018 Tütün Raporu’na göre, 4733 Sayılı Tütün Yasası’nın çıkmasından bu yana geçen 15 yılda, tütün üretimi ve üretici sayısı hızla geriledi.

2002 yılında 405 bin olan tütün üreticisi sayısı, 2018 yılı itibarıyla yüzde 86 azalarak 56 bine, tütün üretimi ise, 2002 yılında 159 bin 521 ton iken, günümüzde yaklaşık yarı yarıya gerileyerek, 82 bin 500 tona kadar düştü.

Burada sizi rakamlara boğmak istemem.

Merak edenler, bu haberle ilgili detayları Dünya gazetesinin yanı sıra, Ali Ekber’in Tarım Dünyası adlı internet sitesinden okuyabilirler ama haberdeki en ilginç detayın tütün ithalatının, ihracatı ikiye katlamış olduğunu söyleyebilirim.

İş kaybı bir tarafa, ülkemizin döviz kaybı ise ‘’Vah’’ dedirtecek ölçüde yani.

Rapora göre, tütün yasasıyla birlikte, Türkiye’nin tütün ihracatından elde ettiği gelir, 497 milyon dolardan, 353 milyon dolara gerilemiş.

İthalata ödediğimiz döviz ise iki kat artarak, 253 milyon dolardan 523 milyon dolara ulaşmış.

Geçmişte geçimini tütünden kazanmış bir ailenin ferdiyim.

Ailece, Samsun’a göçtüğümüz 1968 yılına kadar yaşadığımız Aşağıçinik’te tütün tarımı yapardık.

Ki; ilkokulu bitirdiğim yıla kadar kaldığımız köyümüzde, en azından fide atarak tütün tarlasında çalışmışlığım vardır.

Yaz tatillerinde köye gittiğim için tütünle imtihanım daha sonraları sürdü ancak, ‘’Adam eksen yetişir’’ denilen köyümün topraklarında, 4733 Sayılı yasanın çıkmasından sonra tütün ekilmez oldu.

Meslek yaşamım boyunca en heyecan duyduğum iki haberden biri, tütün piyasasının açılış törenleriydi.

Piyasa günlerinde kimi zaman hüzün de vardı ama çokça, fiyat artışından memnuniyet duyan üreticilerin, keplerini havaya fırlatarak yaptıkları sevinç gösterileri de yaşanırdı.

En çok tütün Ege bölgesinde ekilirdi ancak, bölgemizde de binlerce üretici tarafından her yıl yaklaşık 20 milyon kilo dolayında tütün yetiştirilirdi.

Bölgemizdeki tütün üreticisi günümüzde yok denecek kadar azaldı.

Özellikle Samsun’un Maden, Canik ve Evkaf oymakları olarak bilinen ekim alanlarında yetişen tütünlerin büyük bir bölümü ihraç edilirdi.

Bir zamanlar, Merkez İçi olarak bilinen bölgede, çok sayıda tütün ihraç eden firma vardı.

Rahmetli Fahrettin Gözoğlu’nun firması da Samsun’daki son ihracatçıydı.

Tekel özelleştirildi biliyorsunuz.

Biri Samsun’un 19 Mayıs İlçesindeki Ballıca Sigara Fabrikası olmak üzere günümüzde sigara üretilen çok sayıda fabrika var ülkemizde ancak, bu fabrikalarda üretilen sigaralardaki yeri tütün kullanımı da, yüzde 42’den, yüzde 12’ye gerilemiş.

Ne acı.

Tarım politikalarına yön verenler, bu yanlıştan ne zaman dönerler bilmem ama Türk Tarımı, tütünde olduğu gibi hayvancılıktan, et ve süt üretimine kadar bütün alanlarda alarm veriyor.