Tütün Tarlaları

Gümüşhacıköy’ün Gümüş Beldesine bağlı Maden Köyünde yaşayan Dayımın oğlu Akın Demiray, sosyal paylaşım sitesindeki hesabından tütün ekimine ön hazırlık niteliğinde olan fide tohumlarını ektilerini bildirince, çocukluk yıllarıma ait anılarım canlandı bir an.

Tütün tarlalarında büyüdüm ben.

Ve fakat

Bir zamanlar, dünyanın en kaliteli tütününün yetiştiği topraklarımızda, tütün ekilmiyor artık.

Ki;
Aşağıçinik Ovasındadır doğduğum topraklar.

Hani nasıl söylenir:

Adam eksen yetişirdi.

O derece verimli toprakların bulunduğu ovamızda tarım yapılmıyor artık.

Ya ne var..!

Köyümün toprakları üstünde, mahkemelerin ‘’burada olmaz’’ diye hüküm verdiği Lojistik Köy’ün depoları yükseliyor şimdi.

Çocukluğumun geçtiği tütün tarlalarının bulunduğu köyümün topraklarını lojistik köye katabilmek için ovanın tamamını imara açtı birileri.

‘’Ali Dibo’’ dedikleri uygulama, böyle bir şey olsa gerek.

Yazık.

Bafra taraflarında da ekenler varmış ama bölgemizde tütün ekicileri Gümüşhacıköy’deki dayım oğlu ve benzeri gibi, iki elin parmakları kadar kaldılar maalesef.

Yıllar önce yazdığım haberlerden hatırlıyorum.
Samsun, Trabzon, Amasya ve Sinop’ta yetiştirilen tütün miktarı 20 milyon kilo dolayında olurdu.

Merkez içi olarak bilinen bölgede tütün tüccarlarına ait çok sayıda depo ve tütün işleme atölyesi bulunurdu.

60’lı yıllara kadar, Samsun limanından ABD’ye tütün ihracatı yapan tüccarlarımız vardı.

Tüccarlar da tütün alırdı ama Lozan’da bağımsızlığını kazandıktan sonra TEKEL’i kuran ülkemiz, tütün tarımının ekimi ile satımını kontrol altına almıştı.

TEKEL’in, Samsun’un yanı sıra bölgemizdeki Tokat Amasya Sinop ve Trabzon’da yaprak işleme merkezlerinin yanı sıra, Samsun ve Tokat’ta sigara fabrikaları çalışırdı.

Bu işletmeler, bölgemizde istihdama verdiği katkının yanı sıra TEKEL idaresi köylülerimizin tek geçim kaynağı gibiydi.

Düğün yapmak için ’piyasa açılışı’ beklenirdi.

Topraklarımızda tütün tarımı yapılmıyor artık.

Bunun nedenlerinden birinin, ekim alışkanlığımız ve buna bağlı tütünde kalitenin bozulması olduğu düşünülebilir.

Ama asıl neden Amerika’nın topraklarımızda tütün ekmemizi ve buna bağlı olarak sigara üretmemizi hiç istememesidir.

Maalesef kimi zaman hükümetlerimiz de Amerika’nın bu isteğine boyun eğdi.

Önce topraklarımızda tütün ekmekten vazgeçtik.

Sonra yok pahasına TEKEL’i yabancılara sattık.

Önce kaçakçılar marifetiyle ülkemize soktukları Amerikan sigaralarını torbacılar aracılığıyla sokaklarımızda satmaya başladılar.

Sonra satın aldıkları sigara fabrikalarında ürettiler.

Ara ki bulasın  şimdi, Samsun’u, Maltepe’yi. Tekel 2000’i.

Varsa yoksa Amerikan sigarası..

40-50 yıl öncesine dönmek istediğimi söylesem.

Faydası olur mu bilmem…