Rusya'ya Rağmen

Yazarlar // 3 Temmuz 2016 Pazar 00:00

Ragıp GÖKER

Rus doğal gazının ‘Mavi Akım’la Samsun’dan Türkiye’nin içlerine taşınmaya başlandığı yıllarda, Ukrayna petrolünün de benzer bir boru hattıyla Samsun üzerinden Akdeniz’e taşınması gündeme gelmişti.
Proje, bölgede büyük bir heyecan dalgası oluşturmuştu.
DYP iktidardaydı.
Samsun Milletvekili Rahmetli İhsan Saraçlar, iktidar partisinin Gurup Başkanvekillerinden biriydi.
O zamanlar çalıştığım DÜNYA Gazetesi adına bu projeyi kendisine sormuştum.
Herkes projenin gerçekleşeceğini umuyordu ama İhsan Saraçlar, umutlu değildi.
Rusya, projeye karşı çıkıyormuş.
Rahmetli Saraçlar’ın şu sözünü hiç unutmam:
‘’Ruslara rağmen, bölgede at koşturulamaz’’
Nitekim, Samsun’u bir petrol üssü yapacak bu proje gerçekleşmemişti.
Ölü doğmuştu yani.
Oysa buna bağlı olarak Samsun’un rafineri projesi bile vardı.
Samsun Ticaret ve Sanayi Odasının o zamanki Başkanı Rahmetli Adnan Sakoğlu, bu konuda hazırlanmış bir projeyi 9. Cumhurbaşkanı Rahmetli Süleyman Demirel’e bile sunmuştu.
Sakoğlu, Rafinerinin Gelemen sahilinde kurulacağını da duyurmuştu.
Bunda da Rus etkisi varmıydı bilmem ama Samsun’un rafineri projesi de ölü doğmuştu.
İstesek de İstemesek de Rusya bölmemizde ve hatta Dünya’da büyük bir güç.
Suriye sınırınında Rusya uçağının düşürülmesiyle anladık ki, bu coğrafya’da Rus’larla iyi geçinmek zorundayız.
İlişkilerimizi hem politik olarak, hem de ticari olarak sıcak tutmalıyız.
Nitekim karşımızda 150 milyonu aşan nüfusu ve 2.6 trilyon dolar milli hasılası olan devasa bir ülke var.
Rusya’nın ayrıvca Türki Cumhuriyetler üzerinde önemli bir siyasi etkisinin olduğunu da unutmamalıyız.
Böyle bir güç aynı zamanda bizim için önemli bir pazar.
Vatandaşlarına koyduğu Türkiye ambargosuyla turizm gelirlerimiz önemli ölçüde kesintiye uğradı.
İşletmeler batma noktasına geldi.
Laleli piyasası bir anda durdu.
Eskiden demoraj ödeme riskini gözönüne alsalar bile bizim limanların açıklarında demirli bekleyen onlarca gemi bulunurdu.
Krizle birlikte Samsun limanları da sinek avlar hale gelmişti.
Limanlara tır gelmiyor.
Oysa bir zamanlar Viking Projesi bile tartışılır olmuştu.
O proje de, Akdeniz ve İç Anadolu’nun ürünlerini gemiyle Samsun’a, buradan da Ro Ro ve Tren Feri seferleriyle Novororsisike’e, daha sonra da yine demiryolu ağıylarıyla Rusya içlerine ve hatta Baltık ülkelerine taşımayı öngörüyordu.
Krizle birlikte bütün bu projeler rafa kaldırımıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Punin’e yazdığı mektupla başlayan ilişkilerin normalleşme süreci, bölgemizde karamsarlığa düşmüş iş dünyasında umutların yeniden yeşermesine yol açmıştır.