Çiftçiye Mazot ve Gübre Desteği

Tarım ve Orman Bakanlığı çiftçilere gübre ve mazot desteği yapıyor biliyorsunuz.

2022 yılı için Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, ve yulaf için dekar başına bakanlık tarafından 22 lirası mazot, 20 lirası gübre olmak üzere 42 lira destek sağlanacağı duyurulmuştu.

Bir yıl önce Samsun'da 6,5 liradan satılan mazotun fiyatı yüzde 140 dolayında artarak 15.5 lira olmuşken bir dönüm için 22 liralık mazot desteği ne kadar yeterli bilemedim.

Ki;

Miras hukuku bakımından parçalanmış arazi yapıları nedeniyle binlerce dönümde tarım yapan çiftçi sayısı bir elin parmaklarını geçer mi onu da bilemedim.

Doğup büyüdüğüm Aşağıçinik'ten örnek vereyim isterseniz.

50 dönüm arazisi olanı zengin kabul ederler köyümde.

50 dönüme verilecek olsa bile mazot desteği bin 100 lira ediyor.

Bir depodan biraz fazla yani.

Gübre desteğinde dönüm başına 20 lira olacağını varsayarsak, bin lira da gübre desteğiyle birlikte  50 dönüm için ödenecek destek miktarı 2 bin 100 lira .

Hadi diyelim 2 bin 500 lira olacaktır.

10 Şubat günü bu köşedeki ''Bu maliyetlerle tarım yapmanın zorluğu başlıklı'' yazıda, Türkiye’nin Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım'dan aldığım verileri paylaşırken, Ocak 2021/Ocak 2022 döneminde amonyum sülfat için yüzde 508, Üre yüzde 314,  CAN gübresi yüzde 300, 20.20.0 kompoze gübresinin yüzde 246, DAP gübresinin ise yüzde 245 oranında arttığını yazmıştım.

Gübredeki bu artış oranları ortadayken dönüm başına 20 liralık desteğin de bir anlamı olmaz diye düşünüyorum.

Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi Eski Başkanı da olan CHP Tarım Komisyonu üyesi Hayati Tosun'un verdiği bilgiye göre ülkemizde tarım işletmeleri ortalama 60 dönümden oluşuyor.

Bu oran Samsun'da 45 dönüme kadar düşüyor.

Kadı ki her çiftçi de 45 dönümde tarım yapmıyor.

Hayati Tosun'un verdiği bir başka bilgiye göre de, tarımsal üretimde yaklaşık 35 milyar litre mazot kullanılıyor.

Mazotun günümüzdeki pompa fiyatı 15,5 lira biliyorsunuz.

Bir hesaba göre motorinin rafineri çıkış fiyatı ile pompa fiyatı arasındaki farkın yüzde 449 dolayında olduğu hesaplanıyor.

Bir litre mazotun pompa fiyatının 15,5 lira olduğunu varsayarsak, bu hesaba göre en iyimser tahminle rafineri çıkışı ile yani üretim maliyeti ile pompa fiyatı arasındaki farkın 10 lira dolayında olduğunu anlarız.

Bu durumda tarımsal üretimde kullanılan 3,5 milyar litre mazotun rafineri çıkışı ile pompa fiyatı arasındaki farkın toplamda 35 milyar lira dolayında olduğu anlaşılıyor.

Hayati Tosun, ülkemizde çiftçi desteklerinin toplam olarak 29 milyar lira olduğunu söylüyor.

Bu da şu anlama geliyor aslında.

Devletin çiftçiye verdiği desteklerin toplamı çitçinin kullandığı mazottan elde ettiği gelir kadar olmuyor.

Devlet tarımı desteklemek mi istiyor.

Köylüye mazotu rafineri çıkışından ver.

Başka bir desteğe gerek kalmaz aslında.

Maliyetler de düşer böylece.

Bu durumda tarladan çıkan ürünle, marketlerdeki raflara gelen ürün arasında bu kadar fiyat farkı da oluşmayacaktır.

Bu arada Bakanlık, 2022 yılı için dönüm başına ödenecek 42 liralık mazot ve gübre desteğinin bile ne zaman ödeneceği bile henüz açıklanmadı.

Kaldı ki, tüm bu desteklerin tarımsal üretim başlamadan ödenmesi daha doğru olurdu.